Bezelye

Hasat ve Hasat Sonrası İşlemler

Bezelyede hasat olgunluğuna gelmiş bezelyeler en geç iki-üç gün içinde hasat edilmelidir. Özellikle kuru ve sıcak havalarda daneler çok çabuk olgunlaşır. Hasat zamanında yapılmaz geç kalınır ise daneler unsu bir görünüm alır ve konservelik kalitesi çok düşer. Bu nedenle konservelik bezelyelerin hasat olgunluğu tendrometre denilen alet yardımı ile belirlenir. Tendrometre danelerin uygulanan bir basınca karşı dayanma gücünü gösterme prensibiyle çalışan alettir. Bezelye tarlada düzenli olarak kontrol edilerek hasat olgunluğuna gelmiş bezelyelerin oranı %70’in üstüne ulaştığı, tendrometre değerinin de % 90-95’i gösterdiği dönemde hasada karar verilir. Hasadın kısa sürede zaman geçirilmeden yapılması gerekir. Konservelik bezelyeler genellikle geniş alanlarda yetiştirilir. Bunların hasadı yukarıda açıklandığı gibi hasat olgunluğuna geldiğinde bir defada makine ile yapılır. Tarlada hasat olgunluğuna gelmiş bezelye bitkileri biçilerek veya sökülerek konserve fabrikalarına getirilir, özel makineler ile daneleri boylara ayrılır.

Bezelyenin sap, yaprak ve daneleri ayrılan boş kabukları ve gövde parçaları ayıklama makinesinin diğer kısmından atılır. Bu atıklar çok değerli bir hayvan yemidir. Konserve sanayinde kullanılan bezelye daneleri büyüklüklerine göre en küçükten başlayarak 0-1-2-3 gibi numaralar ile gruplandırılır.

Küçük işletmelerde ise bezelye hasadı kademeli olarak elle yapılır. Hasat olgunluğuna gelmiş bezelyeler 3-4 gün ara ile düzenli olarak bitkilere zarar vermeden elle hasat edilirler. Genellikle sırık bezelyeler küçük işletmelerde yetiştirilirler, hasatları ise kademeli olarak elle yapılır. Büyük işletmelerde ise genellikle yer çeşitleri yetiştirilir ve önce belirtildiği şekilde hasatları makine ile ve bir defada yapılır. Hasadın kademeli olarak elle yapılması kalite ve verimi olumlu yönde etkiler.

Bezelye Soğuk Hava ile Depolama Özellikleri

Hasat edilen bezelyeler hemen piyasaya sevk edilir. Konservelik bezelyeler ise fabrikalara sevk edilerek daneleri ayıklanır. Pazara sevk edilen bezelyeler 5/10 °C sıcaklıklarda 2-3 günlük bir süre bekleyebilir. Sürenin uzaması halinde zararlanmalar görülür. -1/0 °C’de % 90-95 nemde bezelyeler daneli olarak 4-6 hafta muhafaza edilebilir.

Bezelyenin kurutulması ve Kurutulmuş ürünün depolama özellikleri

Küçük ve körper danelerin rehidrasyon yeteneğinin son derece kötü olması, iri ve kartların da fazla nişasta içermeleri yüzünden, kurutmaya elverişli bulunmamaları nedeniyle daha çok orta boy bezelyeler kurutulmaktadır. Kurutmaya en uygun bezelyeler; 10 mm delik aralıklı eleği geçen fakat, 8 mm delik aralıklı eleğin üzerinde kalanlardır. Bu ilkelere göre sınıflandırılarak ayrılmış bezelyeler önce yıkanır ve bir bantta ayıklanır. Daha sonra kaynar su içinde veya düşük basınçlı buhar ile 2-3 dakika süreyle haşlanır ve soğutulur. Bazıları bezelyelere, son üründe 300-500 ppm kükürt bulunacak düzeyde sülfit veya bisülfit çözeltisi püskürterek kükürtleme uygulamaktadır.

Böylece hazırlanmış bezelyeler, tünel, kabin veya konveyör tipi bir kurutucuda nem düzeyi %7-8’e düşene kadar kurutulur. Daha çok kullanılan 2 aşamalı tünelde, birinci aşamada 80 °C, ikinci aşamada 70 °C’de sıcak hava uygulanır. Bant kurutucularda sıcaklık 90 °C’ye kadar yükseltilebilmektedir.

Kurutma sonunda, bezelyeler, bantta bir defa daha ayıklanır. Böylece 100 kg bezelyeden 9-14 kg kuru bezele alınmaktadır. Bezelyeler daha sonra sandık kurutucularda nem düzeyi %4’e erişene kadar kurutulurlar.

Kuru danelerin muhafaza süresi daha uzundur. 5°C sıcaklıkta %50-55 nemde kuru dane içerisindeki nem %10-12 civarında olduğunda saklama süresi 1-2 yıl arasında değişir. Ancak sıcaklık ve nem birlikte yükselirse bu süre hızla kısalır.

Endüstriyel Tip Soğuk Depolarımızı İncelemek için Hemen Tıklayın
Nasıl Yardımcı Olabilirim?
1
Teklif İstiyorum Teklif İstiyorum